Ik weet nog niet wat ik ermee ga doen, hoe groot het wordt, waar het toe zal leiden… Maar mijn nieuwe project gaat over gender. En deze foto’s van Pepijn zijn daar een eerste stap in.

Ik ontmoette Pepijn, of beter gezegd, Ivana, een paar jaar geleden op Miss & Mr. Alternative, alwaar ik foto’s maakte voor de Girlz. Ivana was een schattig maar getroubleerd meisje, dat met een roze pruik en een prinsessenjurk even kon wegvluchten uit de realiteit. “Overcompensatie”, zou Pepijn later zeggen.

Ivana (rechts, naast Mara, die jullie hier ook al eerder voorbij zagen komen) in de Girlz, 2014

Omdat ik Ivana bij de bushalte weer tegenkwam, en ze vertelde over haar schrijf- en blogambities, voegde ik haar toe op Facebook. En daar bleef dat bijzondere, interessante meisje jaren in mijn vriendenlijst staan. Haar haren werden korter, haar kleding stoerder. We spraken elkaar niet echt. Totdat ik plots dat ene bericht voorbij zag komen: “Ik ben transgender, en vanaf nu is mijn naam Pepijn.”

Dames en heren, jongens en meisjes

Ik ben altijd bijzonder geïnteresseerd geweest in het concept gender. Vanuit fotografisch/esthetisch oogpunt (wat maakt een oogopslag mannelijk/vrouwelijk, hoe zie je dat?), maar misschien nog wel meer omdat ik me zelf nooit echt thuis heb gevoeld in één van de hokjes.

Als kind speelde ik altijd met de jongens. Ik was zelfs zo goed in voetbal, dat ik niet als “een meisje” telde bij het maken van de teams. Later, in mijn tienertijd, was ik een skater met kort haar. Broeken konden me niet wijd genoeg zijn, en make-up was niet aan mij besteed. Mensen op straat dachten geregeld dat ik een jongen was; zo werd de moeder van mijn Hindoestaanse BFF eens door een roddelende tante gebeld omdat “haar dochter in de stad was gezien met een jongen in een blauwe jas”. Toen we samen binnenkwamen, ik in mijn blauwe jas, viel het kwartje.

Op een gegeven moment ben ik daarin wel veranderd. Ik vond het niet leuk om voor jongen te worden aangezien, want meestal had het iets pesterigs. Klasgenootjes noemden me onderling “Het”, iets waar ik achter kwam toen ik per ongeluk een stukje las in de agenda van mijn tafelgenootje. Mijn gebrek aan borsten (ik was pas 11 toen ik naar de eerste ging) was regelmatig onderwerp van harde grappen.

Dus ik kocht de Fancy, schafte bij de Hema van die zilverglimmende torentjes oogmake-up aan en werd een meisje. Nog altijd niet een “echt” meisje, althans, ik voelde me nooit aangesproken als er “vrouwengrappen” werden gemaakt. Dat ging niet over mij. Oh ja, en ik was lesbisch. Dacht ik.

Goed, na mijn eerste (kansloze) crush op een klasgenootje en mijn tweede (iets minder kansloze) crush op een meisje dat mij alleen maar bleek te gebruiken, ontmoette ik een leuke jongen. Hij werd mijn eerste echte vriendje.

Nog altijd voel ik me niet 100% bij de meisjes horen.

_{Even inbreken, voordat de triggered apache helicopters enerzijds, en de net zo triggered “trans is a mental disorder!”-9GAG’ers anderzijds me komen corrigeren: Gender is iets anders dan sekse, en staat ook weer los van seksuele voorkeur. Om het even kort (door de bocht) uit te leggen: Sekse zit tussen je benen, gender in je hoofd, en seksuele voorkeur is wat je in bed doet. Die dingen hoeven niet per sé hetzelfde te zijn. Het is dus niet per sé gezegd dat iemand die op meisjes valt zich geen vrouw voelt, of dat iemand die transgender is geen homo kan zijn.}

Afijn, doordat ik me niet écht een meisje voel (maar ook zeker geen man), heeft het onderwerp “gender” me altijd gefascineerd. “Hij is een zij”, de docu over Chaz Bono, Valentijn, de aflevering over genderkinderen van Louis Theroux… Ik heb het allemaal gezien. (Voor wie nog suggesties heeft, drop ze in de comments, I love you!)

Gender studies

Goed, terug naar Pepijn. We spraken af zijn proces te gaan vastleggen, in foto’s waarin we een bepaald gevoel willen overbrengen. In oktober schoten we de eerste serie, beginnend bij de Pepijn die ik ooit heb leren kennen: Ivana met de roze pruik.

Ik weet nog niet hoe het verder gaat. Via Pepijn heb ik nu een tweede subject op het oog, waar ik hopelijk ook portretten van ga maken. Pepijn volg ik nog minstens drie jaar, want de wachtlijsten bij het VUMC zijn erg lang. Ik wil het project breed houden. Niet alleen transgenders, maar álle mensen waar ik langer dan twee seconden naar wil kijken, omdat ze me intrigeren. Omdat ze me de vraag stellen: Wat is gender nou eigenlijk?