Een paar weken voordat ik terug naar Nederland vloog, voelde ik me al niet goed. Ik was overwerkt, gestresst, en na de verschijning van mijn nieuwe boek, Deze autist ging naar Japan, een beetje stuurloos. Ik had net Olga aangenomen, eigenlijk vooral omdat dat goed zou staan; een business manager die niemand managet, dat vindt de Japanse immigratiedienst natuurlijk maar raar. Olga doet ongeveer een dag in de week marketing voor mijn boeken. Ze woont in Japan en spreekt Engels, Duits, Russisch en Japans. Kortom; de ideale medewerker. Hoewel ik erg blij ben met wat Olga doet (in eerste instantie dacht ik vooral, dit kost mij geld, maar het lijkt erop dat haar werk ook nog echt wat aan sales gaat opleveren), was haar aannemen en aansturen het zoveelste extra schepje bovenop mijn toch al volle bordje.
Ik was op dat moment bezig met de Engelse vertaling van Deze autist (die ook nog vertraging had opgelopen, aargh!), diverse websites, mijn recentelijk opnieuw opgepakte fotografiewerk en daarbij nog allerlei bureaucratische rompslomp waar in Japan nooit een einde aan lijkt te komen. Ik had net mijn visum met een jaar verlengd, maar ik begon me direct zorgen te maken over de volgende verlenging; ik denk namelijk niet dat ik dit boekjaar winst ga maken, en dat wil de Japanse overheid natuurlijk wel graag zien. Ik maakte excelsheets en concludeerde dat mijn geld er met bakken uit vloog. Boekhouders, advocaten, adviseurs… Tja, ik kan in Japan nu eenmaal niks zelf. Of nou ja, bijna niks. En als ik het wél zelf kan, dan kost het een boel extra moeite. Ik volg elke week les in het buurthuis, maar mijn Japans is nog niet bepaald van het kaliber contracten lezen en abonnementen opzeggen. Ik had net met veel pijn en moeite twee van mijn websites naar een Japanse host verplaatst, en dat behelsde al bijna vliegende bureaus en kopjes thee. (Mijn online vriendin Ivy C Draws stuurde me pas een longsleeve met haar iconische desk flip-illustratie, en dat was echt mijn signature look die weken.)
Wat doe ik hier
“Wat doe ik hier eigenlijk?”, huilde ik tegen François, en later via FaceTime tegen Riemer. Ik zocht een nieuwe richting, iets om me op te focussen, iets om blij van te worden. Maar ik wilde ook rust, even helemaal niks. En dat kon niet. Want mijn bedrijf moest succesvoller worden en om dat te bereiken moest ik twee keer zoveel boeken gaan verkopen. Ik moest dus bloggen, Instagrammen, content maken. Ik moest dit, ik moest dat. En ondertussen werd ik helemaal nergens meer blij van.
“Vroeger werd ik blij van Japan”, mopperde ik. Dan ging ik naar mijn Sakura-huisje met een laptop vol te bewerken shoots, of een opdracht voor een website. Dan werkte ik in de ochtend en ging ik in de middag iets leuks doen. Soms keek ik de hele dag documentaires op mijn kamer, en meestal waren er wel vriendinnen in het land waarmee ik eropuit trok. En zo niet, dan ging ik in mijn eentje op reis. Maar misschien nog wel belangrijker was dat mijn trips naar Japan altijd een soort resets waren. Het is niet toevallig dat ik er meerdere nieuwe websites voor mezelf heb gebouwd. Ik gooide er eens mijn hele Instagram-feed leeg, om met een schone lei te beginnen. Ik zette er het nieuwe Toeps Blog-logo op de website die toen nog Fashionmilk heette. Ik maakte er plannen en gooide er nieuwe lijntjes uit.
Fast forward naar 2023 en het immigratiebureau woont rent-free in mijn achterhoofd. En ben ik niet bezig met het laten opstellen van arbeidscontracten of het laten invullen van mijn tussentijdse belastingaangifte, dan ben ik wel dingen voor mijn huis of kantoor aan het fixen. Alles wat ik werktechnisch wil doen kost extra moeite, en met weemoed kijk ik terug naar de tijd dat ik gewoon wat op Twitter kon roepen en ik had weer vier fotoshoots verkocht. (Kijk ik daar nu te rooskleurig op terug? Uhm, ja.)
Marie Kondo
Ik voel me regelmatig eenzaam in mijn zelfgekochte kantoortje, en probeerde dat op te lossen door bij François te zijn. Ik hoopte daar beter te kunnen werken, en hoewel dat soms ook wel zo was, stoorde ik me enorm aan zijn appartement. Het is daar nogal een rommel, zeg maar. Deel van het probleem is dat er nog ontzettend veel spullen van zijn ex liggen, die zij maar heel mondjesmaat meeneemt; omdat verhuiswagens duur zijn, en omdat ze over een paar maanden toch weer ergens anders heen gaat verhuizen, wat het ook een beetje een nutteloze onderneming maakt om alles nu mee te nemen. Daarnaast is ze nog vaak in zijn huis, om op de katten te passen, of gewoon om te profiteren van de voorzieningen. Hoewel de meeste mensen dat niet oké zouden vinden, vind ik dat in principe prima. Maar de tasjes, brieven, tubes crème, boeken, pennen, kleren en weetikwat er allemaal nog meer van haar ligt, maken me onrustig.
Het is iets te makkelijk om haar de schuld van alles te geven, want François is net zo erg. Het is alsof die twee met het afbreken van hun relatie ook hun huis hebben laten versloffen – de dysfunctie is zichtbaar en voelbaar. “Ik ben ook gewoon druk”, zegt François, en dat is ook zo. Hij werkt fulltime, en als hij niet werkt, dan is hij buiten de deur, vaak met mij. En áls ‘ie dan een keer een zondag voor zichzelf heeft, dan wil hij even helemaal niks – en dat snap ik ook.
Toch stoorde het me. Want ik wil daar graag zijn, maar niet zo. Niet in een huis waar ik amper kan bewegen, waar ik overprikkeld raak, niet alleen van de spraakwatervallen van François-lief, maar ook van de miljoenen visuele prikkels van alle spullen om me heen. Zelf dan maar dingen gaan opruimen was lastig – ik wist niet waar dingen hoorden, en elk item had een uitvoerige verklaring: “Nee die blikjes kunnen niet in die bak, want de katten maken die open. Nee die enveloppen mogen niet weg, die wil ik hergebruiken. Nee deze computer is van mijn neef, die moet ‘m al twee jaar komen ophalen.” Ik voelde al snel de neiging opkomen om nooit meer ergens naar te vragen. Zou het met zijn ex ook zo gegaan zijn?, vroeg ik me angstig af.
“Ik weet wat!”, zei ik. “Ik heb in Nederland nog het (Engelstalige) boek van Marie Kondo, dat moet je maar eens lezen!” François keek enigszins bedenkelijk, maar ging akkoord. Ik zag het helemaal voor me: Hij ging dat boek lezen, wij gingen samen dat huis KonMari-en en dan zou ik daar eindelijk relaxed kunnen zitten. Gisteren pakte ik het boek uit Riemers kast, waar het al die tijd stond. Ik ken de theorie in principe uit mijn hoofd, maar ik besloot het toch nog eens te lezen, om te zien wat François zou zien. En toen stond daar dat stukje over anderen. Over dat wie zich zo druk maakt om de rommel van anderen, waarschijnlijk zelf nog wat werk te doen heeft. Ai, die was raak.
Opklaring
Want wat was ik nou helemaal aan het doen? Ik wilde François’ huis opruimen, omdat ik niet in mijn eigen huis wilde zijn. Omdat ik rust wilde. En focus. Omdat ik alleen maar aan het stressen was, en hij daar in mijn hoofd de alomvattende oplossing voor ging zijn. Nu is François goed in mij kalmeren, daar niet van. Maar dit is niet aan hem. Als hij zijn huis gaat opruimen, dan wil ik daar graag bij helpen, maar dan doen we het voor hem. Niet voor mij. Ik moet mijn eigen leven organiseren.
Ik ben nu twee dagen in Nederland en ik voel de wolken in mijn hoofd opklaren. Vorige keer dat ik hier was voor mijn boeklancering, had ik dat ook. Ik had een fijne planning, ik zag vrienden, ik had mijn hotel-uitjes en ik had lucht. Betekent dat nu dat ik beter terug kan komen? Dat Japan het gewoon niet is voor me, en dat ik me in Nederland toch fijner voel? Ik had het er met Riemer over gisteren, tijdens de lunch. Riemer kent me nu bijna negen jaar, en weet dus ook hoe het vroeger precies andersom was. Hoe in Japan mijn hoofd opklaarde, hoe ik in Nederland eenzaam was, want in mijn kamertje in Den Haag kwam ook heus niet elke week iemand langs. Ik snap ook wel dat ik, als ik nu in Nederland ben, een soort zeldzame Pokémon ben, die iedereen graag even wil zien.
Riemer opperde dat ik, door naar Japan te verhuizen, de situatie omgedraaid heb. Waar ik vroeger in Nederland stresste om dagelijkse beslommeringen, geld, eenzaamheid en idioten op het internet, doe ik dat nu in Japan. En als ik nu naar Nederland kom, dan is dat vaak met een plan, een einddatum en voldoende ruimte om na te denken. Alsof ik in een hoge toren klim en naar beneden kijk, naar mezelf.
Ik ben er nog niet helemaal uit hoor. Wat ik wil. Wat ik aan het doen ben. Maar ik ga volgende maand gewoon terug naar Japan, hopelijk met nieuwe inzichten, meer energie, en het idee dat ik ook nog niet alles hoef te weten. Marie Kondo inspireerde me vanmorgen al om een paar apps van mijn telefoon te gooien (Threads bijvoorbeeld, want ik kwam tot de conclusie dat ik helemaal niet geïnteresseerd ben in hete politieke takes van 500 mensen waarvan ik voorheen gezellig de babyfoto’s keek), en dingen met Olga iets anders te gaan aanpakken (door haar meer vrijheid te geven in haar werk). Ik ga hier in Nederland gewoon lekker iedereen zien, fijne gesprekken hebben, geïnspireerd worden, en met al die bagage ga ik dan straks weer terug naar huis. En dat huis, dat is Japan. Voor nu.
Related posts
Sosjaal
Vorige maand fotografeerde ik Cynthia. Onder de oude garde misschien wel bekend als Miss Lipgloss, maar tegenwoordig bloggend onder de naam Cynthia.nl, want we zijn allemaal geen 15 meer, en dat goedje waar vooral je haar in bleef hangen mag lekker in de 00’s blijven. Cynthia dus. Een verrassende ontwikkeling voor sommigen, want eh, jullie vonden elkaar toch helemaal niet aardig?
Welk werk is geschikt voor autistische mensen?
In het suffe stuk in Trouw waar ik met een aantal andere autistische schrijvers op reageerde, schreven twee kritische “hoogbegaafdheidscoaches” dat wij helemaal geen autisme konden hebben, want: ‘Schrijvers die zeggen dat ze autisme hebben, maar wel boeken schrijven en een relatie hebben, zijn voor ons geen voorbeelden van mensen met autisme.’ Waarom hun hele artikel kant noch wal sloeg hebben we in onze reply al duidelijk genoeg uiteengezet, maar dat ze juist het beroep van schrijver noemen, maakte het voor mij extra grappig. Vonden deze twee nu dat iemand die als een kluizenaar de hele dag op een zolderkamertje, in een hutje op de hei of, in mijn geval, aan de voet van Mt. Fuji aan zinnen zit te schaven, niet autistisch kan zijn? Hoe…?
Interviews en pers: Hoe werken die dingen nu echt?
Dankzij de lancering van mijn nieuwe boek (en een cringeworthy opiniestuk in Trouw waar we wel op móesten reageren) was ik de afgelopen maanden in de krant, op de radio en zelfs op tv te vinden. Hoewel ik over het algemeen blij was met de coverage, maakte ik me ook af en toe zorgen: sommige koppen waren namelijk ietwat ongenuanceerd. Hoewel ik steevast mijn best deed om de diversiteit van zowel Japan als autisme te benadrukken, kwam dat niet altijd even goed over.
ツ
Iets meer dan anderhalf jaar geleden, toen ik al wachtend op de Japanse heropening naar Korea was afgereisd, bezocht ik kustplaats (en tweede stad van Korea) Busan. Ik schreef erover in deze blog, en later in mijn nieuwe boek.
Zeven vragen die je kunt stellen als iemand met autisme vastloopt
Wij autisten zijn vaak goed in malen. Als we het overzicht kwijt zijn, komen dezelfde gedachten keer en keer opnieuw in ons hoofd voorbij. De stress loopt op en het lukt ons niet om onszelf tot rust te manen. Als we om hulp vragen, zegt de ander: “Geen zorgen!”, of “Komt wel goed!” Lief bedoeld, maar misschien wel het meest nutteloze wat iemand op zo’n moment kan zeggen. “Hoezo komt wel goed?! Hoe weet jij dat nou?!”, schreeuwt mijn hoofd. Daarom hieronder een aantal vragen die wellicht wél helpen als een autist gestresst is.
Deze autist schreef een boek, en wat er toen gebeurde zal je verbazen
Vrijdag was de deadline voor mijn boek; de dag dat alles naar de drukker moest. Vandaag is het maandag en zijn we stiekem nog met de laatste wijzigingen bezig, maar na vandaag is het hopelijk echt klaar. Dat zal eigenlijk ook wel moeten, want eind deze maand moet het geval in de winkel liggen.
Het huis van de buren
Wie mijn nieuwe boek heeft gelezen weet dat ik, toen ik net in Japan was aangekomen en nog in mijn kantoor sliep, het appartement er recht naast wilde huren. Het leek me zo heerlijk: drie seconden woon-werkverkeer, een gedeelde internetverbinding, stofzuiger en voorraadkast, en (na het ontmantelen van een tussenschot) een heel lang balkon, zodat ik zelfs “achterom” van huis naar kantoor en vice versa zou kunnen gaan. Maar helaas, ik viste achter het net, en nam in plaats daarvan genoegen met een appartement aan de andere kant van het gebouw, en vijf verdiepingen hoger.
De Ikea-haters
“Ikea-meubels zijn niet gemaakt om te verhuizen. Dan gaan ze kapot.” De Japanse meneer van het transportbedrijf keek moeizaam. Hij sprak in het Japans tegen Google Translate, waarna zijn telefoon de vertaling in het Nederlands uitspuugde. Even ervoor had hij gevraagd of al mijn spul van Ikea was, waarop ik opgewekt met “ja” antwoordde. Ik hou van Ikea. Japanners niet.
Vuurwerk
Heel af en toe kijk ik op Threads, Zuckerbergs antwoord op Twitter. Nu weten we allemaal dat mensen op Twitter (oké, oké, X) in bubbels terechtkomen, maar Threads is nog vele malen erger. Het algoritme dat mij er posts voorschotelt, denkt dat ik geïnteresseerd ben in precies twee dingen: autisme en Japan. En zo bestaat 50% van mijn feed uit edgy takes vanuit de autistische “community”, en de andere helft uit domme vragen (“Hoeveel geld heb ik nodig voor een vakantie van twee weken in Tokio?” – Eh, weet ik veel, wat wil je doen?) en nog dommere statements (“Mannen in Japan dragen nooit een korte broek, dan zie je beenhaar en dat is echt goor!” – Euh, ik zag er net nog een stuk of tien in de trein, nobody cares?) over Japan.