Welkom bij Het Grote Toeps Jaaroverzicht. Het is een jaarlijkse traditie op deze blog – behalve vorig jaar dan, want toen zat ik vooral over m’n leven te klagen in deze post. In maart schreef ik nog wel iets wat op een jaaroverzicht leek, hier. Maar ik eindigde 2023 een beetje zoekend, en ik kan je vast verklappen, dat ging in 2024 niet helemaal over. Maar goed, laten we bij het begin beginnen.

Januari begon in Nederland. Ik zag mijn vrienden, maakte foto’s, bouwde aan websites en had boek-related meetings. Vooral de fotografie lijkt, als ik nu zo terugblik, bijna een ander leven. Dat is in principe natuurlijk niet erg, maar de op het eerste gezicht random lijkende opsomming van activiteiten hierboven is in werkelijkheid enorm met elkaar verweven: Ik werk met mijn vrienden, ik bouw websites voor mensen van wie ik eerder foto’s heb gemaakt, etcetera. Hoe langer ik in Japan ben, hoe minder makkelijk het is om zo nieuwe contacten op te doen. “Maar dan moet je ze gewoon in Japan opdoen!”, zou je zeggen. Sure, maar dat is wel een stuk ingewikkelder…

In Nederland logeerde ik voorheen meestal bij Riemer, met soms een paar dagen een hotel tussendoor. Het Hampton by Hilton in Utrecht was altijd een van mijn favorieten, en al tijdens de pandemie ging ik daar regelmatig een paar dagen heen om bij te komen. Helaas zijn de prijzen sindsdien weer terug op lockdown-loos niveau, waardoor ik tegenwoordig vaker uitwijk naar Almere. (Goedkopere hotels, het kan in Almere!)

Vanuit Nederland vloog ik half januari naar Marseille, om de ouders van François te ontmoeten. Het was bijzonder om te zien waar hij vandaan kwam, en het leek alsof ik hem daardoor ineens een stuk beter begreep. Na een paar dagen in Marseille pakten we de trein naar Lyon, en daarna gingen we ook nog door naar Disneyland.

Vanuit Disneyland pakte François de trein terug naar Marseille, en ik de trein terug naar Nederland – of althans, dat was het plan, maar dat ging natuurlijk niet zo soepel als ik hier in Japan gewend ben. Mijn trein had drie uur vertraging en werd later zelfs opgeheven, en de volgende trein zat ramvol. Uiteindelijk is Riemer me komen halen in Brussel.

Terug in Nederland fotografeerde ik nog Aafke en haar man, zij hadden net een nieuwe podcast-serie gemaakt (Monsters in het Bos, meer info hier!) en hadden persfoto’s nodig waar ze samen op stonden. Maan fotografeerde mee, en Charlotte deed zoals altijd haar en make-up.

En toen was daar een klein (of nou ja, groot) bucketlist-momentje: Ik gaf een talk over autisme voor… Disney! Het was een event over inclusiviteit, georganiseerd door Disney Benelux. Ik was een jaar eerder al bij ze op kantoor langsgeweest, en ik dacht heel lang dat het uiteindelijk toch niet zou doorgaan of zo, maar wel dus!

Na afloop van mijn praatje konden de aanwezigen vragen stellen. Een dame vroeg wat Disney voor mij persoonlijk betekende, en ja eh, toen stond ik daar dus even te huilen. Maar dat vonden ze allemaal heel mooi, echt en puur, geloof ik.

Damn, ik moet niet elke maand zo lang maken, anders wordt dit jaaroverzicht een heel nieuw boek! Over nieuwe boeken gesproken… In februari legde ik de laatste hand aan de Engelse vertaling van Deze autist ging naar Japan. Om het boek te promoten deed ik een aantal interviews met Japan-gerelateerde YouTubers, zoals Nobita en Yllah.

Verder in februari: veel leuke dingen! Ik ging met François naar concerten van Taylor Swift en Queen (met Adam Lambert), hing bij Elyse op de bank terwijl we K2 zoekt K3-herhalingen keken, ging de stad in met Iris, die vroeger styling deed maar nu als KLM-stewardess een paar dagen in het land was, shopte kringloopwinkels leeg en deed een weekendje Fujisan/Kawaguchiko met de babe.

In maart ging ik samen met Elyse op zoek naar vroegbloeiende sakurabomen, om wat promopics voor This autistic girl went to Japan te maken. De vertaling kwam namelijk uit! Als bedankje maakte ik ook gelijk wat profielfoto’s van haar.

Verder in maart: Ik ontmoette een autisme-reseacher, waar ik later nog drie artikelen voor zou gaan schrijven. Ik ging met François op pad, onder andere naar de rommelmarkt. En ik wandelde door de stad, gewoon, om van de stad te genieten.

Eind maart (of misschien officieel begin april, want autismeweek) verscheen ook de Italiaanse vertaling van mijn boek, Ma tu non sembri autistica. Het zal je meteen opvallen dat de cover anders is; dat is omdat mijn Italiaanse uitgever, Il Margine, altijd eenzelfde format gebruikt voor z’n covers. Ze vonden deze foto van mij op Instagram en vroegen of ze ‘m mochten aankopen. Maar natuurlijk!

Helaas sloot in maart ook de Starbucks in Keio-Hachioji, het station het dichtst bij mijn huis. Of nou ja, het hele winkelcentrum sloot, wegens structurele problemen. Het is trouwens nog steeds niet heropend, en er is ook niet bekend of en wanneer dat dan zou moeten gaan gebeuren. Als autist die nogal waarde hecht aan routine en vaste plekken, was dit even goed balen. Maar waar een Starbucks sluit, opent er een ander…

Sakura sakura! In april stonden overal de bloesems in bloei, dus ik besloot om een paar kiekjes te maken. Nu was het lokale fietspad misschien niet de beste plek daarvoor…

Het leuke aan sakura-seizoen is dat er dan ook altijd veel vrienden en bekenden naar Japan komen. (Da’s ook meteen het nadeel trouwens, niet de vrienden en bekenden, maar alle andere toeristen, aargh!)

Dit jaar kwam Ella, die mij enkele jaren eerder had geïnterviewd voor haar YouTube-kanaal, met haar gezin naar Japan. Ella, die naast autistisch ook slecht ter been is, had bij mij wel eens posts over de Help Mark gezien. Dat is een label dat je aan je tas kunt hangen, waardoor andere reizigers weten dat je “iets” hebt. Een beetje zoals het zonnebloem-keycord in delen van Europa. Ik had er eentje voor Ella gehaald, en bij haar hotel afgegeven. Enkele dagen later gingen we samen naar DisneySea.

Maan was ook weer in het land! Deze keer voor een expositie. De foto’s uit haar boek The Lost World werden omgetoverd tot driedimensionale kijkdoosjes in een stuk of 40 kleine, glazen kastjes die in de straatlantaarns van Harajuku zijn ingebouwd. Ik ging naar de openingsavond.

Met François vierde ik Koningsdag in het beste alternatief voor Nederland dat Japan te bieden heeft: Huis ten Bosch! Ik was er al eens eerder geweest, maar François nog niet. Hij is trouwens ook nog nooit in het echte Nederland geweest, dus nu is hij voor altijd verpest. Ik maakte een korte video van de Koningsdag-festiviteiten, die ging een beetje viral.

Terwijl we vanaf de Dom (de neppe, met lift) het uitzicht stonden te bewonderen, viel ons oog op drie betonnen torens in de verte. “Wat zijn dat?”, vroeg François. Een kleine zoektocht op Google Maps leerde ons dat het het voormalige militaire radiostation Hario was. De betonnen torens zijn meer dan 100 jaar oud, en zonden vroeger radiosignalen over lange afstanden. Er wordt wel eens gezegd dat vanaf hier het commando gegeven is om Pearl Harbor aan te vallen, maar volgens andere bronnen klopt dat niet, dus eh. Geen idee. Maar radiotorens, dus. En hoog!

Na Huis ten Bosch waren we nog niet klaar met Nederland, want in Nagasaki bezochten we Dejima, de voormalige Nederlandse handelspost.

Nadat François terug naar Tokio was gevlogen (want werk), bezocht ik met Maan en Yves het verlaten mijnbouweiland Ikeshima. Ik was hier een jaar eerder ook met Riemer naartoe geweest, maar Maan en Yves wilden het graag zien, en wat is er nu gezelliger dan samen zwerfkatten aaien tussen de betonnen ruines.

Mei was een relatief rustige maand. Ik wandelde met Maan langs Sagamiko Lake, organiseerde François’ keuken en hing sowieso steeds vaker bij hem thuis uit. Ook fotografeerde ik Deloryan en haar man. (Wil je ook zo’n shoot als je in Japan bent? Kijk dan op deze pagina.)

Mijn part-time medewerker Olga maakte twee videos; eentje van mijn huis, en eentje van mijn kantoor. Ze zijn inmiddels alweer een beetje verouderd, maar je bekijkt ze hieronder.

Eind mei kocht ik weer eens een Tohoku railpass, naar mijn mening een van de beste deals van Japan (al is ‘ie recentelijk in prijs verhoogd). Aanleiding voor deze trip? Het Pokémon GO-event in Sendai!

Laten we juni beginnen met drie huislijke kiekjes. Door zo alle hoogtepunten op een rijtje te zetten lijkt het alsof ik vrijwel alleen maar aan het reizen was (en ik geef toe, het was misschien ook een beetje overdadig dit jaar), maar vaak zit ik ook gewoon thuis, te werken. Aan websites, boeken of visa- en administratiegedoe. En na zo’n hele dag thuiszitten, voel ik me vaak best alleen. Soms ga ik dan een stukje wandelen, of naar de kringloopwinkel of zo, maar niets is fijner dan gewoon even lekker drie uur aan de telefoon hangen met Charlotte. Of nou ja. Elkaar live zien is fijner. Maar dat komt later.

Eerder schreef ik al dat ik een autisme-onderzoeker had ontmoet. In juni nodigde hij me uit langs te komen bij zijn praatgroep voor autistische meiden. Ik schreef er deze blog over. Ook begon ik me in juni serieus bezig te houden met – toen nog gedeeltelijk – naar François verhuizen. Ik had al eerder een bureautje bij hem neergezet, en nu wilde ik ook het kantoorbed in de voormalige kattenkamer stallen. Ik besloot een verhuisbedrijf om een offerte te vragen, maar toen bleek dat het bed van Ikea was, deden ze ineens erg moeilijk…

Verder plande ik een uitje naar Nikko, maar daar had ik eigenlijk een beetje spijt van. Twee dagen later zou ik naar Nederland vliegen, dus ik was razend druk met voorbereiden, maar ik had op Twitter een post voorbij zien komen van JR East, waarin ze vertelden dat er eenmalig een Spacia-trein van Hachioji naar Nikko zou rijden. Normaal gesproken kun je niet direct van Tokio naar Nikko, maar moet je ergens halverwege overstappen. Dit was bijzonder, dus hier moest ik bij zijn! Ik boekte een van de laatste stoelen – een voordeel van in je eentje reizen.

Maar ik was dus eigenlijk heel moe, op het randje van overprikkeld. Het was zo’n dertig graden, het was druk, en na anderhalve tempel dacht ik: Wat dóe ik hier eigenlijk?! Ik boekte snel een kaartje terug, met de normale trein.

En toen was het tijd om weer heel even terug naar Nederland te gaan. Ik deed een interview met de Psychology Inside Out podcast, had werkafspraken en zag mijn vrienden. Bij Riemer lag nog wat post op me te wachten: alweer de elfde druk van Maar je ziet er helemaal niet autistisch uit!

Dit bezoekje was best pittig. Het werd langzaam maar zeker duidelijk dat ik bij François wilde intrekken, of in ieder geval deels, en dat was een gamechanger voor Riemer. Ik denk dat hij het beter doorhad dan ik, maar dit was de laatste keer dat ik Nederland bezocht zoals ik dat voorheen deed; waar mijn uitvalsbasis Riemers huis was, waar ook nog behoorlijk wat van mijn spullen lagen. Of nou ja, liggen, want ze liggen er nog steeds. Schoenen, jassen, kleren, ondergoed. Oude jaargangen aan administratie. Twee KLM-trolleys die ik eigenlijk in Japan zou willen hebben, maar goed, hoe neem je zoiets mee? (Je zou denken, daar zijn die vliegtuigen toch voor gemaakt, maar dat blijkt in de praktijk toch lastiger te zijn, lol.)

De aankomende veranderingen waren voor Riemer het teken om ook zelf een andere kant op te gaan, daarover schreef ik meer hier. Dus terwijl ik deze blog schrijf, foto’s zie, en ook al bezig ben met mijn volgende trip in maart/april, voel ik me toch een beetje verdrietig. End of an era, of zo. Maar goed, Riemer kwam ook gewoon nog naar Japan in oktober, daarover meer in Het Grote Toeps Jaaroverzicht 2024, deel 2! _{(Coming soon. Ish. Want ik moet dat hele ding nog schrijven, en deze duurde ook een hele dag of zo.)}